Tìm hiểu về con đường Hoàng Tuyền trong truyền thuyết

Lúc đầu, vùng âm tào được biết đến với cái tên hoàng tuyển (suối vàng). Nhưng khi thuật ngữ “địa ngục” trong Phật giáo được đưa ra, thuật ngữ hoàng tuyển dần trở nên ít được sử dụng. Trong khái niệm của địa ngục, chỉ còn một con đường Hoàng tuyền dài vô tận. Trong bài viết này, hãy cùng Thiên Bình An tìm hiểu về “con đường Hoàng Tuyền” này nhé!

Hoàng Tuyền là gì?

Xưa kia, người Trung Quốc gọi vùng âm tào địa phủ là hoàng tuyền (suối vàng). Tên gọi này có nguồn gốc từ những quan điểm và tưởng tượng về màu sắc của thiên nhiên: trời màu đen tối, đất màu vàng rực, và suối (tuyền) ẩn mình dưới lòng đất, tạo ra hình ảnh một nguồn nước quý giá như vàng, tượng trưng cho sự bí ẩn và quý hiếm của địa ngục. Tuy nhiên, thuật ngữ này sau đó đã bị thay thế bằng âm tào địa phủ khi thuật ngữ “địa ngục” trong Phật giáo được đưa ra và trở nên phổ biến hơn trong văn hóa xã hội.

Từ “hoàng tuyền” có nguồn gốc từ câu chuyện “Trịnh Trang Công đào hầm tìm mẹ” trong “Đông Chu Liệt Quốc”. Cha của Trịnh Trang Công là Trịnh Võ Công, cưới Khương Thị làm vợ. Hai người sinh được hai con trai: con trai lớn tên Ngộ Sinh, con trai út tên Đoạn. Khi sinh Ngộ Sinh, Khương Thị bị khó đẻ nên không yêu thương Ngộ Sinh mà chỉ thương yêu Đoạn và hy vọng Trịnh Võ Công sẽ lập Đoạn làm thái tử. Tuy nhiên, mọi chuyện không diễn ra như Khương Thị mong muốn, bà ôm hận trong lòng.

Sau khi Võ Công qua đời, Ngộ Sinh lên ngôi, lấy hiệu là Trịnh Trang Công. Khương Thị thường đưa ra những yêu cầu vô lý, và Trịnh Trang Công cố gắng đáp ứng để nể tình mẹ. Nhưng Khương Thị vẫn không hài lòng, còn xúi giục Đoạn cướp ngôi. Trang Công phát hiện, Đoạn tự tử bằng dao cắt cổ. Tức giận, Trang Công đày Khương Thị từ kinh thành về đất Dĩnh và thề “chưa về suối vàng sẽ không gặp mặt”.

Sau đó, Trang Công hối hận vì dù sao Khương Thị vẫn là mẹ ông. Một quan viên ở đất Dĩnh tên Dĩnh Khảo Thúc, người chính trực, vô tư và hiếu thuận, thấy vậy đã nói với Trang Công: “Tuy mẹ không giữ đạo làm mẹ nhưng con thì không thể không giữ đạo làm con.” Sau đó, Dĩnh Khảo Thúc bắt mấy con chim lại cho Trang Công xem. Trang Công hỏi: “Đây là chim gì?” Dĩnh Khảo Thúc trả lời: “Đây là loài quạ, rất bất hiếu, mẹ nuôi lớn nhưng khi lớn lại mổ mẹ. Vì vậy, ta bắt nó để chuẩn bị ăn thịt.” Trang Công lặng im không nói.

Có thể bạn quan tâm: Văn khấn tạ mộ cuối năm gửi gắm lòng thành kính với tổ tiên

Đúng lúc đó, nhà bếp mang lên một con dê hấp. Trang Công cắt lấy một cái đùi dê và đưa cho Dĩnh Khảo Thúc. Dĩnh Khảo Thúc nhận lấy và cất vào trong ống tay áo. Thấy Trang Công ngạc nhiên, Dĩnh Khảo Thúc nói: “Mẹ tôi ở nhà nghèo khó chưa từng được ăn cao lương mỹ vị. Tôi mang chỗ thịt này về cho mẹ.” Trang Công nghe xong xúc động rơi lệ. Biết mình đã thuyết phục được Trang Công, nhưng vẫn còn lời thề “chưa về suối vàng sẽ không gặp mặt,” Dĩnh Khảo Thúc hiến kế bảo Trang Công đào đất đến khi thấy nước ngầm phun lên thì xây phòng dưới đất rồi đón mẹ về sống cùng. Cuối cùng, mẹ con Trang Công đoàn tụ.

Tại sao có tên gọi là Con đường Hoàng Tuyền

Cùng với sự biến đổi của quan niệm về âm tào địa phủ, từ thuật ngữ “Hoàng tuyển” cũng đã được thay thế bằng từ “địa ngục”, và chỉ còn lại một “con đường Hoàng tuyền” làm dấu vết cuối cùng trước khi bước vào cõi âm tào.

Con đường Hoàng tuyền không chỉ là một con đường vật lý mà con người phải đi qua sau khi qua đời, mà còn là biểu tượng cho cuộc hành trình cuối cùng của linh hồn trước khi đối diện với sự phán xét cuối cùng của Diêm Vương. Theo thần thoại Trung Quốc và thư tịch của Phật giáo, đây là một thử thách không nhỏ đối với linh hồn, vì trên con đường này, họ sẽ phải đối mặt với những thử thách và sự đánh giá khắt khe nhất.

Hai bên của con đường Hoàng tuyền thường được mô tả là những thảm hoa đỏ rực, tượng trưng cho sự khổ đau và cay đắng của cuộc sống và cái chết. Linh hồn sẽ phải đi qua những thảm hoa này để đến với âm tào địa phủ, nơi mà họ sẽ đối mặt với vận mệnh của mình và nhận lấy sự phán xét cuối cùng từ Diêm Vương.

Điều này thể hiện rằng cuộc hành trình của con người không chỉ kết thúc sau cái chết vật chất, mà còn kéo dài qua những thử thách tinh thần và trải nghiệm hồn tâm trước khi đạt được sự thanh thản và giải thoát cuối cùng. Con đường Hoàng tuyền đặc biệt quan trọng trong tâm linh và tưởng tượng của người Trung Quốc, là biểu tượng cho sự đau khổ và hy vọng trong cuộc sống và sau cái chết.

Hồn đi Lương Phụ, Phách đến Cao Lý

Theo quan niệm tín ngưỡng cổ xưa, con người được xem là một sự kết hợp của hai yếu tố chính: hồn và phách. Sau khi con người qua đời, hồn và phách sẽ tách ra và đi theo các hướng khác nhau. Hồn được tin là sẽ đi về núi Lương Phụ, trong khi phách sẽ hướng về núi Cao Lý. Điều này đã hình thành nền tảng cho hai hệ thống địa phủ khác nhau.

Có thể bạn quan tâm: Lễ vu lan là gì, bắt nguồn từ đâu? Ý nghĩa của ngày lễ vu lan

Hồn đi Lương Phụ

Trước khi Thái Sơn trở thành một trong những địa phủ quan trọng, phần hồn của con người sau khi qua đời thường được xem là sẽ trở về trời. Tuy nhiên, khi Thái Sơn trở thành địa phủ, con đường của hồn đã thay đổi. Thay vì bay lên trời, hồn sẽ hướng về núi Lương Phụ. Vì thần tiên và các vị thần sống trên trời, nên hồn không thể trở về đó được nữa. Thái Sơn, với độ cao vượt trội, được xem như là một địa điểm cao nhất trong tưởng tượng con người, chỉ thấp hơn trời một chút. Tuy nhiên, vì là nơi gặp gỡ của hoàng đế và thần tiên, hồn không thể bay lên đỉnh Thái Sơn, mà chỉ có thể đi đến núi Lương Phụ.

Núi Lương Phụ được coi là nơi mà hoàng đế tổ chức các lễ hiến tế với thần đất tối cao, là trung tâm hành chính của Thái Sơn phủ quân quản lý. Tín ngưỡng này đã bắt đầu được lưu truyền từ thời đại Hán. Theo niềm tin này, phần hồn của con người sau khi chết sẽ đến núi Lương Phụ để báo cáo và sau đó sẽ chịu sự quản lý của Thái Sơn phủ quân.

Phách đến Cao Lý

Phần hồn của con người sau khi qua đời được cho là sẽ trở về núi Lương Phụ, nhưng còn phần phách sẽ hướng về núi Cao Lý. Núi Cao Lý, một ngọn núi nhỏ nằm gần Thái Sơn và thấp hơn nhiều so với núi Lương Phụ, đã từng là địa điểm của các nghi lễ tế thần đất được tổ chức bởi Hán Vũ Đế.

Vị thần cai quản phần phách của con người sau khi qua đời được xem là có thứ bậc thấp hơn một bậc so với vị thần cai quản phần hồn. Trong quan niệm của người Trung Quốc, núi Cao Lý, cùng với núi Lương Phụ và núi Thái Sơn, đã trở thành những biểu tượng quan trọng của địa phủ và tâm linh dân gian.

Từ thời Hán, trong văn hóa dân gian, núi Cao Lý, Hạ Vy và Hoàng tuyển đã được coi là những nơi cư trú vĩnh viễn của những linh hồn đã qua đời. Do đó, mọi người tin rằng phần phách của con người sau khi qua đời sẽ đi về núi Cao Lý để báo cáo và chịu sự quản lý của thần ở đó.

Điều này thể hiện sự kỳ diệu và phức tạp của tín ngưỡng tâm linh, trong đó, sự chia tách giữa hồn và phách tạo ra hai hệ thống địa phủ riêng biệt để tiếp nhận vong linh của những người đã qua đời. Nó là một phần không thể thiếu của quan điểm tín ngưỡng và truyền thống văn hóa của người Trung Quốc, thể hiện sự tôn trọng và sợ hãi trước sức mạnh của cõi bất diệt và thần linh.

Có thể bạn quan tâm: Nghi thức làm phép khăn tang trong tang lễ Công Giáo

Hồn phách hợp nhất

Từ những quan điểm trên, chúng ta có thể thấy rằng, trong tín ngưỡng dân gian của người Trung Quốc, sau khi con người qua đời, phần hồn sẽ trở về núi Lương Phụ, trong khi phần phách sẽ hướng về núi Cao Lý. Mọi người thường gọi phần hồn của người chết là “linh”, và phần phách là “quỷ”; tuy nhiên, sau này, thuật ngữ “linh hồn” đã được sử dụng để thay thế cho cả hai khái niệm.

Quan điểm về linh hồn của con người sau khi qua đời sẽ phải trải qua sự trừng phạt ở địa ngục đã dần trở nên đơn giản hóa và thay đổi. Ban đầu, nó đã dẫn đến sự tách biệt giữa hồn và phách để về hai nơi khác nhau. Tuy nhiên, sau khi quan niệm về “địa ngục” từ Phật giáo được nhập vào Trung Quốc, mọi người đã cho rằng linh hồn con người sẽ phải chịu sự trừng phạt tại Thái Sơn địa phủ.

Núi Lương Phụ và núi Cao Lý, trước đây được coi là địa điểm của phần hồn và phần phách của con người sau khi qua đời, sau đó đã không còn được nhắc đến riêng lẻ mà thống nhất gọi là Thái Sơn địa phủ. Lý do là sau khi con người chết, chỉ còn lại linh hồn nên không còn cần phân biệt giữa hồn và phách nữa.

Từ phân tích trên, chúng ta thấy rằng trong quan niệm dân gian, ban đầu đã có hai địa phủ riêng biệt: núi Lương Phụ và núi Cao Lý. Tuy nhiên, sau khi thuật ngữ “hồn phách” được thay thế bằng “linh hồn”, mọi người đã thống nhất sử dụng Thái Sơn địa phủ để thay thế cho cả hai địa phủ trước đó. Điều này thể hiện sự phát triển và thay đổi của quan điểm tâm linh trong văn hóa và tín ngưỡng của người Trung Quốc.